Hoe werkt MST?
MST richt zich op jongeren van 10 tot 19 jaar met ernstige gedragsproblemen en hun opvoeders. Het belangrijkste doel is het verminderen van ernstige gedragsproblemen van de jongere. En ervoor zorgen dat het gezin en de omgeving in staat zijn om toekomstige problemen zelfstandig het hoofd te bieden. Zo kan de jongere thuis blijven wonen en wordt uithuisplaatsing voorkomen of verkort.
De aanpak van MST
Belangrijke rol voor het gezin en sociale netwerk
Bij Multisysteem Therapie behandelen we jongeren met gedragsproblemen in hun eigen thuissituatie. Gedrag is immers nauw verbonden met omgevingsfactoren. Daarom betrekken we zijn, haar of hen belangrijkste sociale netwerk (de ‘systemen’) bij de therapie. Dat zijn ouders, broers en zussen, andere familieleden, school, buurtgenoten en vrienden. Kortom; iedereen die een belangrijke rol speelt in het leven van de jongere. Daarnaast betrekken we ook belangrijke steunfiguren voor de opvoeders.
Behandeling aan huis
De behandeling vindt plaats in de thuissituatie van de jongere. De MST-therapeut komt (gemiddeld) 4 tot 5 maanden lang meerdere keren per week langs. Soms is dat thuis, soms op school of ergens anders. Afhankelijk van de begeleiding die op dat moment nodig is. De behandeling is flexibel en op maat.
24/7 begeleiding
Het gezin kan elke dag van de week, 24 uur per dag bij het team terecht. Dus ook in het weekend of ‘s nachts als dat nodig is. Door deze intensieve thuisbegeleiding is er geen sprake van een momentopname, maar kan de therapeut handelen naar de échte situatie van het gezin. En zo blijft de focus op betrokkenheid van de opvoeders, de jongere en het sociale netwerk.
Behandelplan
Samen met de ouders, de jongere – en indien relevant een voogd en/of de reclassering – wordt een behandelplan gemaakt. Met duidelijke doelen en meetbare uitkomsten. Eerst brengt de MST-therapeut goed in kaart wat er speelt. Op elk probleemgebied. Wat zijn de sterke punten van het gezin? En wat zijn punten waar zij en andere betrokkenen tegenaan lopen? Agressie, spijbelen, geweld, drugsgebruik en aanraking met politie/justitie komen veel voor.
Samen werken we aan een duurzame oplossing
Samen met het gezin en alle betrokkenen bekijken we wat van invloed is op het gedrag van de jongere. Voor elk probleemgebied maken we een duidelijk plan met actiepunten. De aanpak is positief en gericht op het oplossen van de problemen. We zoeken door tot de gevonden oplossingen echt werken en vrienden, school en de buurt het gezin steunen. Op die manier valt de jongere na afloop van de behandeling niet terug in het oude patroon. En we leren het gezin en het sociale netwerk nieuwe vaardigheden om moeilijke situaties in de toekomst samen op te kunnen lossen. Zo kan de jongere thuis blijven wonen en voorkomen we uithuisplaatsing en schooluitval. Ook bij jongeren die zelf niet willen meewerken aan de behandeling, blijkt uit onderzoek dat MST succesvol is.
Lees hier ervaringsverhalen of start als opvoeder met MST thuis.
Hoe werkt MST?
- Wat is MST?
- Hoe werkt MST?
- Doelgroep van Multisysteem Therapie
- MST-C (Child)
- MST-ID (Intellectual Disability)
- MST-CAN (Child Abuse and Neglect)
- MST-PSY (Psychiatry)
- MST-SA (Substance abuse)
- MST- PSB (Problematic Sexual Behavior)
- MST Kwaliteitssysteem
- Start met MST thuis
- Start met MST in jouw organisatie
MST analytisch proces
MST werkt met een analytisch model en behandelprincipes die op maat bij elk gezin worden ingezet. Samengevat bestaat het analytisch proces uit de volgende stappen:
Stap 1 – Gedrag en gewenste uitkomsten in kaart
Een MST behandeling start met het zorgvuldig in kaart brengen van het gedrag van de jongere en de gewenste uitkomsten. Dit wordt gedaan samen met alle betrokkenen, zoals de jongere, de opvoeders, andere gezins- en familieleden, de verwijzer en de school.
Stap 2 – Overkoepelende doelen
De therapeut formuleert samen met de sleutelfiguren de overkoepelende doelen. Deze doelen hebben altijd betrekking op het gedrag van de jongere. Bijvoorbeeld: het verbeteren van schoolgang, voorkomen van veelvuldige verbale en fysieke agressie in alle leefomgevingen, het houden aan regels thuis, omgang met pro-sociale vrienden, het voorkomen van crimineel gedrag en/of het verminderen van middelenmisbruik.
Er wordt concreet beschreven wat het specifieke gewenste gedrag is en hoe dit gemeten wordt. Tijdens de behandeling wordt wekelijks bijgehouden door de therapeut of en in welke mate de behandeldoelen behaald zijn.
Stap 3 – Fitcirkels (probleemanalyses)
De therapeut onderzoekt met behulp van ‘fitcirkels’ samen met de sleutelfiguren welke factoren uit de verschillende systemen bijdragen aan het probleemgedrag. Fitcirkels zijn een centraal onderdeel van de MST-behandeling. Voor iedere vorm van probleemgedrag wordt een aparte fit gemaakt. We beginnen met de fitcirkel over het probleemgedrag dat het meest acuut of urgent is. In een cirkel wordt het specifieke probleemgedrag van de jongere genoteerd. Met daaromheen de factoren die bijdragen aan het probleemgedrag.
Stap 4 – Hypotheses en tussendoelen
Samen met het gezin prioriteert de therapeut welke factoren de problemen in stand houden. Op basis van deze probleemanalyse worden toetsbare hypotheses en tussendoelen geformuleerd, met strategieën om de betreffende factoren aan te pakken. De tussendoelen moeten binnen dagen of weken behaald zijn.
Stap 5 – Behandeltechnieken
De MST-therapeut maakt gebruik van behandeltechnieken en -strategieën (interventies) die gebaseerd zijn op onderzoek en bewezen effectief zijn. Waaronder:
- (Cognitieve) gedragstherapie
- Ouder-kind interventies
- Pragmatische systeemtherapie
- Parent management-training
- Contingency management
Naar aanleiding van de gekozen tussendoelen worden behandeltechnieken en interventies gekozen en toegepast. Er wordt gekeken welke barrières goede resultaten in de weg staan. Alle sleutelfiguren uit de sociale omgeving van de jongere worden betrokken in de behandeling. Daardoor kunnen in korte tijd de meest beïnvloedende factoren sterk veranderen, waardoor gewenst gedrag bij de jongere plaatsvindt.
Stap 6 – Evaluatie en bijsturen
De therapeut evalueert in de wekelijkse MST-supervisie de resultaten vanuit meerdere invalshoeken. Dit om te bepalen of de gewenste effecten (duurzaam) zijn behaald. Wanneer vanuit de evaluatie van de tussendoelen naar voren komt dat een bepaalde aanpak niet werkt, wordt hiervan een nieuwe fitcirkel gemaakt. Vervolgens worden met de betrokkenen nieuwe hypotheses en tussendoelen geformuleerd. Daarop worden de ingezette behandeltechnieken en interventies aangepast. Hierdoor vindt voortdurend procesdiagnostiek plaats.
Stap 7 – Succes behalen
In de laatste fase van de behandeling wordt er gewerkt aan een terugvalpreventieplan. Belangrijke steunfiguren van het gezin, en ook de verwijzer, worden hierbij betrokken. Dit geeft het gezin extra hulpmiddelen om toekomstige problemen zelf op te lossen. Zodra volgens de therapeut en het gezin de overkoepelende doelen aantoonbaar en duurzaam zijn behaald, kan de behandeling worden beëindigd.
Start met MST in je organisatie.
Het MST-team
MST-therapeuten hebben naast hun opleiding een uitgebreide training gevolgd om de behandeling te kunnen uitvoeren. Vanwege de intensiteit van de behandelingen heeft een MST-therapeut een kleine caseload van gemiddeld 4-5 gezinnen. De therapeut overlegt wekelijks in het behandelteam (met supervisor en 3-4 therapeuten) over de behandeling. Collega’s kunnen in geval van afwezigheid direct invallen. De therapeut heeft een leidende, klinische rol en maakt de behandeling op maat voor de sterktes en zwaktes van iedere jongere en elk gezin.
Een MST-expert biedt inhoudelijke ondersteuning en houdt in de gaten of het analytisch proces goed wordt gevolgd. Hierdoor krijgt ieder gezin de best mogelijke behandeling. Door deze intensieve manier van werken kunnen er al snel grote veranderingen plaatsvinden.
Uitgebreide kwaliteitsbewaking
MST en de onderliggende wetenschappelijke methodieken zijn bewezen effectief, zowel op korte als op lange termijn. Alle resultaten worden objectief gemeten door het onafhankelijke onderzoeksbureau Praktikon. Naast de onafhankelijke metingen monitort MST-Nederland/België de uitvoering in een de feedbackloop van gezinnen, therapeuten, supervisors en experts. Zo kunnen we constant het programma verbeteren.
Lees meer over de resultaten van MST en over het kwaliteitssysteem.
Het belangrijkste doel van de analyse is inzicht krijgen in de samenhang (de ‘fit’) tussen bepaalde problemen en hun bredere systemische context. Dit is hiervan een voorbeeld.
9 Behandelprincipes van MST
De concrete acties en interventies binnen MST moeten passen bij het gezin en de situatie. Elke behandeling is flexibel en maatwerk. De gemaakte fitcirkels (stap 3) worden wekelijks door de therapeut doorgenomen in supervisie en consultatie. Op basis van de informatie en prioritering uit de fitcirkels wordt bepaald welke behandeltechnieken en interventies ingezet moeten worden om de gewenste uitkomsten te bereiken. Het is belangrijk dat deze voldoen aan de negen behandelprincipes van MST:
1. De ‘fit’ zoeken (hoe past het gedrag in de omgeving)
Het hoofddoel van de fit-analyse is om te begrijpen wat de samenhang is tussen het probleemgedrag van de jongere en de omringende systemen.
2. Positief en gericht op sterke kanten
De therapeut gebruikt de positieve en sterke kanten van alle betrokkenen voor verandering.
3. Verantwoordelijk gedrag vergroten
Interventies zijn gericht op het stimuleren van verantwoordelijk gedrag en het verminderen van onverantwoordelijk gedrag van gezinsleden.
4 Gericht op het hier en nu en op actie, duidelijk geformuleerd
Interventies zijn op het heden afgestemd, gericht op actie en pakken duidelijk gedefinieerde problemen aan.
5. Gedragsreeksen zoeken (sequenties)
Interventies zijn gericht op gedragsreeksen binnen en tussen verschillende systemen die de problemen in stand houden.
6. Aangepast aan het ontwikkelingsniveau
Interventies passen bij de ontwikkeling en behoeften van de jongere en de opvoeders.
7. Voortdurende inzet van gezinsleden
Interventies vragen een dagelijkse of wekelijkse inspanning van de gezinsleden.
8 Evaluatie en verantwoording afleggen
De effectiviteit van een interventie wordt voortdurend vanuit verschillende perspectieven geëvalueerd. Hierbij is de therapeut verantwoordelijk voor het wegnemen van barrières die goede resultaten in de weg staan.
9 Vasthouden van verandering en toepassen op nieuwe situaties
De ingezette interventies zijn erop gericht dat het gezin samen met netwerk de behaalde successen vast kan houden.
Gemeenteambtenaar: “MST geeft nooit op in moeilijke situaties”
Doelen van MST
Multisysteem Therapie streeft de volgende doelen na:
- De jongere blijft thuis wonen (uithuisplaatsing wordt voorkomen) of woont weer thuis (uithuisplaatsing wordt verkort).
- De jongere gaat naar school, heeft werk of een geïndiceerde dagbesteding.
- De jongere vertoont geen delictgedrag dat leidt tot een actie door het systeem (zoals verwijzing naar Halt of gerechtelijke vervolging).
- Indien van toepassing: de jongere heeft problematisch middelengebruik en/of excessief gamen/gokken/internetgedrag verminderd. Zodat er geen sprake meer is van nadelige beïnvloeding van het dagelijks functioneren.
Subdoelen:
- De opvoedingsvaardigheden van de opvoeders zijn zodanig verbeterd dat zij toekomstige problemen het hoofd kunnen bieden.
- De gezinsrelaties zijn verbeterd. Met name op de domeinen die ten grondslag lagen aan het probleemgedrag.
- Het netwerk voor informele sociale ondersteuning is verbeterd. En is voldoende om (informele en formele) ondersteuning te regelen indien nodig.
- De jongere heeft pro-sociale vrienden en activiteiten.
- De veranderingen in het gedrag van de jongere en in de systemen die bijdroegen aan het probleemgedrag (zoals voortkomend uit de probleemanalyses) lijken duurzaam.
Ook de vruchten plukken van Multisysteem Therapie? Start als opvoeder met MST thuis of start met MST in je organisatie.
Ook interessant:
Werken bij MST | Als gemeente werken met MST