Elk probleem is een uitdaging

Judith is moeder van 2 jongens, van 16 en 18 jaar. Beide jongens hebben een rugzak. Haar jongste zoon is gediagnostiseerd met ODD en haar oudste met PDD-NOS en ADD. Dit vraagt nogal wat van ouders. Hoe ga je thuis om met moeilijke situaties. En wat doe je wanneer het dreigt te escaleren. Judith volgde een MST traject. Was dit waardevol? Hier vertelt ze haar verhaal.

Hoe was de situatie voor MST werd ingezet?

Multisysteem Therapie werd uiteindelijk ingezet vanwege het moeilijke gedrag van mijn jongste zoon. De problemen begonnen toen hij op de middelbare school kwam. Daar lukte het hem niet om zelfstandig te plannen. Hij was wel intelligent, maar kreeg zijn schooltaken niet georganiseerd. Hij bleef toen zitten. En een ambulant begeleider van deze school hielp mee om hem met een rugzakje naar een nieuwe school te laten verhuizen, de MAVO.

Ook daar wilde hij niet aarden. Hij had moeite met de verandering. Hij was niet in staat om snel te schakelen en zich aan de nieuwe gewoontes en regels van de nieuwe school aan te passen. Hij was erg gevoelig voor autoriteit en voerde weinig uit. Uiteindelijk werd hij van school gestuurd.

Mijn zoon zat 2 maanden thuis, zonder school.

In die periode escaleerde het binnen het gezin dan ook geregeld. Met depressies en woede-uitbarstingen dreigde het langzamerhand echt uit de hand te lopen.

Er volgde een korte crisis-opname in de kinder- en jeugdpsychiatrie. Toen onze zoon weer thuis kwam is er meteen Intensieve Psychologische Thuishulp ingezet en kreeg hij de diagnose ODD. Volgens de psychiater werd met deze hulp toch niet snel genoeg het juiste effect behaald. Op haar verzoek heeft Bureau Jeugdzorg toen een MST-traject aangevraagd.

MST werd eigenlijk ingezet voor allebei onze zoons tegelijk. De therapeut kwam 2 keer per week bij ons in het gezin. De jongens wilden er niets van weten en werkten niet mee. De therapie heeft geen dwingend kader, dus is in de therapie voornamelijk ingezet op mijn manier van opvoeden, mijn houding en hoe om te gaan met het lastige gedrag van onze jongste zoon.

‘De therapeut stelde zich dienend en ondersteunend op en ging uit van mijn eigen kwaliteit als ouder. Het gaf mij vertrouwen en een plan waarop ik telkens kon terugvallen. Samen met de therapeut bouwde ik aan een sociaal netwerk. En uiteindelijk kreeg ik mijn gedachten meer geordend. Ik maakte van obstakels juist uitdagingen. Zo kreeg ik zelf steeds meer grip op de situatie thuis.’

Hoe ging MST in zijn werk?

MST begon met het in kaart brengen van het centrale probleemgedrag. Vervolgens zijn we gaan kijken naar de oorzaken en triggers van dit gedrag. En sommige oorzaken hebben op hun beurt ook weer eigen triggers. Zo kwamen we tot een schematisch overzicht waar ik van een afstand naar kan kijken. Dit werkte erg verhelderend. Deze fase neemt best wel wat tijd in beslag, maar focust zich op het helder krijgen van het probleem ter voorkoming van enkel symptoombestrijding.

Vervolgens heb ik samen met de therapeut een gewenste situatie geschetst, zoals ik het zou willen hebben binnen het gezin, met regels én beloningen. Op basis van het overzicht en deze gewenste situatie zijn we gaan werken aan een plan.

Met als-dan-modellen kreeg ik houvast in het contact met onze zoon. Zo kan ik hem elke keer een stapje vóór zijn tijdens een discussie. Dit geeft mij meer controle over de situatie. Door veel te oefenen met de MST-therapeut leerde ik de juiste argumenten en regels te benoemen, met de juiste intonatie. Zo gingen deze als-dan-modellen ook echt in mijn systeem zitten.

Ook hebben we een rode-knoppen-schema gemaakt, waarmee ik afstand kan nemen van bepaalde opmerkingen of gedragingen van onze zoon, die mij emotioneel raken. Eerder liet ik me meeslepen en afleiden van de oorspronkelijke probleemsituatie. Nu kan ik meer de focus houden en consequenter vasthouden aan gestelde grenzen en regels.

Veiligheidsplan

Ten slotte is er een veiligheidsplan opgesteld. Hiermee hebben we een netwerk voor opvang om het gezin heen gebouwd. De politie is op de hoogte gesteld van de situatie, waardoor zij sneller en gerichter kunnen reageren wanneer het echt mis dreigt te gaan. Kennissen en familie zijn ingelicht. Aan hen kan ik om hulp vragen, wanneer ik dat nodig heb. Dat gaf mij extra zelfvertrouwen om de controle over de gezinssituatie te herpakken.

Uiteindelijk moest ik alle plannen echt gaan uitvoeren. Dat was spannend, maar best succesvol. Ik was voorbereid op bepaalde confrontaties met onze zoon. Ik wist hoe te reageren en kwam daarmee zelfverzekerder over. Ook ben ik creatiever geworden in het zoeken naar oplossingen voor bepaalde opvoedproblemen.

Waar het bij MST vooral ook omgaat is dat ouders leren kijken naar hun rol in het negatieve (opvoed)patroon dat is ontstaan. Want de reactie van ouders kan ook het gedrag van het kind in stand houden.

Hoe is de situatie nu?

Ik voel dat ik de goede kant op ga met dit plan en dat ik meer het heft in eigen handen kan nemen. Soms escaleert het nog wel eens. Dit zal door de gedragsproblematiek van onze zoon wellicht toch blijven. Ook naar school gaan blijft voor hem lastig. Hierin dienen we nog de juiste weg te vinden. Maar binnen het gezin zijn de woede-uitbarstingen onder controle en weten we allemaal samen te werken aan een steeds betere gezinssituatie.

Voor welke gezinnen zou MST nog meer zinvol zijn?

Deze therapie is zinvol voor gezinnen met jonge kinderen met gedragsproblemen. Sommige ouders moeten namelijk een stuk harder werken voor minder opvoedingsresultaat dan gemiddeld. Je kunt er dan maar beter vroeg bij zijn. Voordat de opvoeding scheef loopt en de boel escaleert. Dit geldt trouwens ook voor de al wat oudere jongeren. MST eerder in het hulpverleningstraject inzetten dus.

MST geeft de ouders meer handvatten om structuur en duidelijkheid te geven binnen de opvoeding van hun kinderen. Dit helpt bij het stellen van regels en tijdig aangeven van grenzen. Ook de opzet van een goed sociaal netwerk biedt eigen kracht bij de opvoeding en behandeling met MST.

‘MST is is een zinvolle therapie om kinderen, die wegens gedragsproblemen veel aandacht vragen, met duidelijke structuur en regels op te voeden. Het biedt handvatten voor kinderen én voor ouders.’

 

De naam van moeder Judith is gefingeerd.